Muốn bình nóng lạnh luôn ổn định, nước nóng nhanh và ít tốn điện, bảo dưỡng định kỳ là việc không thể bỏ qua. Dưới đây là phiên bản hướng dẫn súc tích, dễ làm tại nhà. Chỉ nên tự thực hiện khi bạn có hiểu biết kỹ thuật cơ bản; nếu không, hãy gọi thợ chuyên môn để đảm bảo an toàn.
1) Chuẩn bị trước khi bảo dưỡng
- Ngắt hoàn toàn nguồn điện cấp cho bình (tắt CB/ELCB hoặc rút phích cắm).
- Khóa van cấp nước vào bình.
- Dụng cụ cần có: khăn khô và khăn ẩm, xô/chậu, vòi xịt hoặc dây nước, tua-vít, kìm, găng tay cách điện, đèn pin.
- Thời gian dự kiến: 30–60 phút cho vệ sinh cơ bản (lâu hơn nếu có nhiều cặn).
Mẹo nhỏ: Đợi nước trong bình nguội bớt để thao tác an toàn hơn và tránh bỏng.
2) Các bước thực hiện chi tiết
A. Vệ sinh bên ngoài
- Dùng khăn ẩm lau sạch vỏ bình, khu vực núm/biến trở, màn hình hiển thị.
- Quan sát ống cấp – ống xả, các khớp nối ren: siết lại nếu thấy lỏng, kiểm tra có rò rỉ hay không.
- Lau khô toàn bộ bề mặt sau khi vệ sinh.
B. Xả – súc rửa bên trong bình
- Mở vòi nước nóng của một thiết bị (sen tắm/chậu rửa) để hạ áp trong bình.
- Gắn ống xả vào van xả (nếu có), dẫn ra xô hoặc nơi thoát nước an toàn.
- Mở van xả để xả hết nước trong bình.
- Súc rửa: đóng van xả tạm thời, mở nhẹ van cấp cho nước sạch vào bình vài phút rồi lại mở van xả để cuốn trôi cặn. Lặp lại đến khi nước xả ra trong.
Lưu ý: Nếu hệ thống có van an toàn kiêm 1 chiều ở đường cấp, hãy thao tác theo hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh làm kẹt van.
C. Kiểm tra – làm sạch thanh đốt (nếu có kinh nghiệm)
- Sau khi đã cô lập điện và xả nước, tháo mặt bích theo đúng trình tự.
- Quan sát thanh đốt: nếu bám cặn dày, ngâm/lau bằng dung dịch tẩy nhẹ, không dùng vật sắc làm xước bề mặt.
- Kiểm tra thanh magie (nếu trang bị): nếu mòn nhiều (>50–60%) nên thay để bảo vệ lòng bình khỏi ăn mòn.
- Vệ sinh bề mặt gioăng, thay gioăng mới khi lão hóa hoặc rạn nứt.
- Lắp lại đúng thứ tự, siết đều tay, không quá lực.
Nếu bạn không chắc chắn về thao tác này, không tự tháo—hãy gọi thợ chuyên môn.
D. Kiểm tra các bộ phận an toàn – điều khiển
- Van an toàn/van một chiều: bấm gạt thử (nếu nhà sản xuất cho phép) xem có kẹt không; quan sát rò rỉ.
- Cảm biến nhiệt – rơ le nhiệt: kiểm tra đầu nối, dây cáp; tìm dấu hiệu cháy xém/oxy hóa.
- Dây điện – đầu cos: xem có nứt vỏ, lỏng tiếp điểm; siết lại và vệ sinh khô.
- ELCB/CB chống giật (nếu có): bấm nút TEST để bảo đảm cơ chế bảo vệ vẫn hoạt động.
E. Nạp nước – chạy thử
- Đóng van xả, mở van cấp nước để đầy bình.
- Mở một vòi nước nóng cho đến khi nước chảy đều (hết bọt khí), sau đó đóng lại.
- Kiểm tra các mối nối, mặt bích xem có rò rỉ.
- Cấp điện trở lại, cài đặt nhiệt độ phù hợp; sau 10–20 phút kiểm tra nước đã nóng bình thường chưa.
3) Lịch bảo dưỡng và nguyên tắc an toàn
- Tần suất: 6 tháng/lần; tối thiểu 1 lần/năm. Khu vực nước cứng nhiều cặn nên rút ngắn chu kỳ.
- Không dùng hóa chất mạnh (axit/kiềm đậm đặc) trực tiếp trong lòng bình—dễ gây ăn mòn.
- Không tự ý sửa chữa mạch điện, bo điều khiển nếu không có chuyên môn.
- Luôn cô lập điện – khóa nước trước khi tháo lắp.
- Sau khi hoàn tất, để khu vực khô ráo, dán nhãn ngày bảo dưỡng để nhắc lịch kỳ sau.
4) Dấu hiệu cần bảo dưỡng hoặc gọi thợ ngay
- Nước nóng yếu hoặc không nóng, thời gian làm nóng kéo dài bất thường.
- Có rò nước ở mặt bích, ống nối, van an toàn xì liên tục.
- Bình phát tiếng ồn lạ (rẹt, ù, nổ lách tách) khi đun.
- Tiêu thụ điện tăng rõ rệt dù thói quen dùng không đổi.
- ELCB/CB nhảy liên tục, có mùi khét tại đầu nối.
Gặp các dấu hiệu trên, dừng sử dụng và liên hệ đơn vị kỹ thuật để kiểm tra chuyên sâu, tránh rủi ro chập điện hoặc quá nhiệt.
Tóm lại, bảo dưỡng bình nóng lạnh định kỳ giúp hệ thống đun nóng nhanh, an toàn và tiết kiệm điện. Bạn hoàn toàn có thể tự làm phần vệ sinh cơ bản (lau vỏ, xả – súc bình, kiểm tra rò rỉ). Với các hạng mục tháo mặt bích, kiểm thanh đốt, thay thanh magie, xử lý điện, hãy nhờ thợ chuyên môn để đảm bảo thiết bị hoạt động bền bỉ và an toàn cho gia đình.
